بیتا صبوری

ازدواج یک تصمیم مهم در زندگی هر انسانی است که به طرق و اشکال مختلف صورت می گیرد. ازدواج فامیلی یکی از اشکال ازدواج است که برخی از خانواده ها تاکید زیادی روی این مسئله دارند که ازدواج فامیلی باید صورت بگیرد.

یکی از ملاک هایی که برای ازدواج در نظر گرفته شده است و روانشناسان تاکید زیادی بر روی آن می کنند، شباهت های فرهنگی و کم بودن فاصله طبقاتی بین زوجین است و زمانی که دو فرد از دو فرهنگ مختلف تصمیم به ازدواج با یکدیگر می گیرند، این نگرانی وجود دارد که اختلاف فرهنگی و عدم آشنایی با فرهنگ های یکدیگر، باعث به وجود آمدن مشکلات زیادی بین آن ها شود. در مقابل چنین ازدواجی، یعنی ازدواج با فرد غریبه و فرد متفاوت با فرهنگ خانودگی، ازدواج فامیلی وجود دارد.

خانواده ها و ازدواج فامیلی

ازدواج فامیلی ازدواجی است که زوجین جد یا نیای مشترک با یکدیگر داشته باشند. ازدواج دختر عمو- پسر عمو، دختر خاله – پسرخاله، دختر دایی – پسر عمه، پسر دایی – دختر عمه، از این دست از ازدواج ها هستند.

پیشنهاد مشاور:مدت زمان آشنایی قبل ازدواج

البته ازدواج فامیلی فقط محدود به این موارد نمی شود و اشکال مختلف دارد و همانطور که ذکر شد وجود جد یا نیای مشترک است که ازدواج فامیلی را نشان می دهد.

در ازدواج فامیلی به این دلیل که نگرانی در مورد اختلاف فرهنگی وجود ندارد، ممکن است اینطور تصور شود که این نوع ازدواج، می تواند یک ازدواج موفق و تمام عیار باشد.

همچنین افرادی که تاکید زیادی بر ازدواج فامیلی دارند، می گویند که ما ترجیح می دهیم با خانواده و فردی وصلت کنیم که به اندازه کافی نسبت به او شناخت داریم و همین امر می تواند باعث مقاومت شدید فرد نسبت به وصلت با غریبه ها باشد.

طبیعی است که گاهی اوقات خانواده هایی با این تفکر، با ازدواج فرزندشان با افراد غریبه مخالفت می کنند و اگر دختر یا پسرشان قصد داشته باشند با فردی غریبه ازدواج کنند، بدون بررسی شرایط و ارائه دلایل منطقی، با فرزندانشان مخالفت می کنند و حاضر به چنین وصلتی نمی شوند و حتی در صورت رضایت با اکراه به این نوع ازدواج راضی می شوند.

در مقابل برخی دیگر هستند که به این نوع ازدواج (ازدواج فامیلی)، دید کاملا منفی دارند و معتقدند که ازدواج فامیلی می تواند تبعات جبران ناپذیری از جمله اختلالات ژنتیک و معلولیت فرزندان و همچنین ایجاد مشکل و تفرقه بین فامیل را در پی داشته باشد. در این صورت است که اگر در خانواده ای با دختر عمو و پسر عمویی یا دختر دایی و پسر عمه ای به یکدیگر علاقه مند شوند، ممکن است با مخالفت شدید خانواده شان مواجه شوند و برای ازدواج با هم راه سختی را پیش رو داشته باشند.

اما سوال اینجاست که دیدگاه و تفکر کدامیک درست است؟

آیا ازدواج فامیلی سراسر مزیت است یا اینکه حقیقتا معایب جبران ناپذیری دارد؟

آیا در ایران نیز بهتر است که مانند برخی از جوامع از جمله تاجیکستان به طور کل، ازدواج فامیلی را منع کنند یا طبق رسوم افراد بختیاری، این ازدواج را بیشتر مرسوم کنند و به این جمله که عقد پسرعمو – دختر عمو را در آسمان ها بسته اند اعتماد کنند؟ به راستی کدامیک بهتر است؟

طبیعتا داشتن دیدگاه سیاه و سفید در هیچ موردی درست نیست. اینکه ما مطلقا یک چیز را سیاه ببینیم و آن را کاملا بد بدانیم یا یک چیز را کاملا خوب و بدون عیب بدانیم، می تواند منجر به دیدگاه متعصبانه و به دور از منطق در ما شود.

مانند دیگر موارد، ازدواج فامیلی نیز مزایا و معایب مخصوص به خود را دارد و اگر با مزیت ها و معایب آن آشنا باشیم و آگاهانه رفتار کنیم می توانیم به درستی در اینباره تصمیم گیری کنیم.

مزایای ازدواج فامیلی

• تناسب میان خانواده ها

یکی از مهمترین مزایای ازدواج فامیلی تناسب میان خانواده ها است. تناسب در فرهنگ، رسومات خانوادگی و احتمالا تناسب در طبقه اجتماعی می تواند یکی از مزیت های ازدواج فامیلی باشد که این امر می تواند مشکلات ناشی از تفاوت فرهنگی را به حداقل برساند. در نتیجه این تناسب نیز، ثبات زناشویی بین زوجین بیشتر خواهد بود.

• شناخت

زمانی که دو فرد غریبه تصمیم به ازدواج با یکدیگر می گیرند، نیازمند مدت زمان زیادی هستند تا بتوانند به شناخت مطلوبی نسبت به هم و خانواده های یکدیگر پیدا کنند. در ازدواج با افراد غریبه گاهی پی بردن به سابقه خانوادگی فرد که ممکن است بر زندگی آینده زوجین تاثیر داشته باشد دشوار است، اما در ازدواج فامیلی چنین مشکلی وجود ندارد و خانواده ها یکدیگر را به خوبی می شناسند.

• انتقال ارزش های فرهنگی خانواده ها

این مسئله برای خانواده هایی مزیت حساب می شود که اهمیت زیادی به انتقال ارزش های خانوادگی به نسل های بعدشان می دهند. ازدواج فامیلی می تواند سبب محقق شدن این فرایند، یعنی انتقال و حفظ ارزش های خانوادگی به نسل های بعد شود. همچنین برخی معتقدند که ازدواج فامیلی می تواند سبب شود که اموال و دارایی ها، درون خانواده حفظ شود و به نسل های بعد انتقال یابد.

• مذاکرات و گفت و گوی راحت تر و توافق بیشتر

گفت و گو در مورد میزان مهریه، جهیزیه، هزینه های عروسی و غیره از جمله مواردی هستند که در جلسات خواستگاری به آن ها پرداخته می شود.

این اتفاق بسیار شایع است که به دلیل تفاوت در رسومات و عرف خانوادگی و فرهنگی، به توافق رسیدن سر این مسائل بسیار دشوار باشد و حتی سبب ایجاد اختلاف و دلخوری هایی شود. ولی در ازدواج فامیلی توافق بر سر این مسائل بسیار راحت تر اتفاق می افتد و خانواده ها حرف همدیگر را بهتر می فهمند و سریع تر و با چالش کمتری به توافق می رسند و همین امر می تواند باعث پیشگیری از بروز بسیاری از مشکلات شود.

معایب ازدواج فامیلی

• ایجاد بیماری های ژنتیکی در فرزندان

یکی از مهمترین معایب ازدواج فامیلی، ایجاد بیماری های ژنتیکی در فرزندان است و هرچقدر این نسبت خویشاوندی نزدیک تر باشد احتمال بروز بیماری های ژنتیکی بیشتر است. در واقع همین موضوع است که باعث شده است برخی از ایالت ها این ازدواج را به طور کلی منع و غیر قانونی اعلام کنند.

وجود نقایص و اختلالات مادرزادی در این نوع از ازدواج بیشتر از دیگر ازدواج ها است و حتی اگر این نقایص ژنتیکی در فرزندان بروز پیدا نکنند در نسل های بعد احتمال بروز معلولیت وجود دارد.

• دخالت و نقش بیشتر خانواده ها در زندگی زوجین

در این نوع ازدواج ها، دخالت خانواده ها در روند زندگی زوجین بیشتر است و می توان گفت که خانواده ها نقش پررنگ تری را ایفا می کنند. گاهی این دخالت ها از خانواده های دو طرف گسترده تر و فراتر می شود و حتی به کل اعضای فامیل کشیده می شود و همین امر می تواند سبب درماندگی زوجین شود.

منبع : نکاتی که باید در مورد ازدواج فامیلی بدانید

ازدواج یک تصمیم مهم در زندگی هر انسانی است که به طرق و اشکال مختلف صورت می گیرد. ازدواج فامیلی یکی از اشکال ازدواج است که برخی از خانواده ها تاکید زیادی روی این مسئله دارند که ازدواج فامیلی باید صورت بگیرد.

یکی از ملاک هایی که برای ازدواج در نظر گرفته شده است و روانشناسان تاکید زیادی بر روی آن می کنند، شباهت های فرهنگی و کم بودن فاصله طبقاتی بین زوجین است و زمانی که دو فرد از دو فرهنگ مختلف تصمیم به ازدواج با یکدیگر می گیرند، این نگرانی وجود دارد که اختلاف فرهنگی و عدم آشنایی با فرهنگ های یکدیگر، باعث به وجود آمدن مشکلات زیادی بین آن ها شود. در مقابل چنین ازدواجی، یعنی ازدواج با فرد غریبه و فرد متفاوت با فرهنگ خانودگی، ازدواج فامیلی وجود دارد.

خانواده ها و ازدواج فامیلی

ازدواج فامیلی ازدواجی است که زوجین جد یا نیای مشترک با یکدیگر داشته باشند. ازدواج دختر عمو- پسر عمو، دختر خاله – پسرخاله، دختر دایی – پسر عمه، پسر دایی – دختر عمه، از این دست از ازدواج ها هستند.

پیشنهاد مشاور:مدت زمان آشنایی قبل ازدواج

البته ازدواج فامیلی فقط محدود به این موارد نمی شود و اشکال مختلف دارد و همانطور که ذکر شد وجود جد یا نیای مشترک است که ازدواج فامیلی را نشان می دهد.

در ازدواج فامیلی به این دلیل که نگرانی در مورد اختلاف فرهنگی وجود ندارد، ممکن است اینطور تصور شود که این نوع ازدواج، می تواند یک ازدواج موفق و تمام عیار باشد.

همچنین افرادی که تاکید زیادی بر ازدواج فامیلی دارند، می گویند که ما ترجیح می دهیم با خانواده و فردی وصلت کنیم که به اندازه کافی نسبت به او شناخت داریم و همین امر می تواند باعث مقاومت شدید فرد نسبت به وصلت با غریبه ها باشد.

طبیعی است که گاهی اوقات خانواده هایی با این تفکر، با ازدواج فرزندشان با افراد غریبه مخالفت می کنند و اگر دختر یا پسرشان قصد داشته باشند با فردی غریبه ازدواج کنند، بدون بررسی شرایط و ارائه دلایل منطقی، با فرزندانشان مخالفت می کنند و حاضر به چنین وصلتی نمی شوند و حتی در صورت رضایت با اکراه به این نوع ازدواج راضی می شوند.

در مقابل برخی دیگر هستند که به این نوع ازدواج (ازدواج فامیلی)، دید کاملا منفی دارند و معتقدند که ازدواج فامیلی می تواند تبعات جبران ناپذیری از جمله اختلالات ژنتیک و معلولیت فرزندان و همچنین ایجاد مشکل و تفرقه بین فامیل را در پی داشته باشد. در این صورت است که اگر در خانواده ای با دختر عمو و پسر عمویی یا دختر دایی و پسر عمه ای به یکدیگر علاقه مند شوند، ممکن است با مخالفت شدید خانواده شان مواجه شوند و برای ازدواج با هم راه سختی را پیش رو داشته باشند.

اما سوال اینجاست که دیدگاه و تفکر کدامیک درست است؟

آیا ازدواج فامیلی سراسر مزیت است یا اینکه حقیقتا معایب جبران ناپذیری دارد؟

آیا در ایران نیز بهتر است که مانند برخی از جوامع از جمله تاجیکستان به طور کل، ازدواج فامیلی را منع کنند یا طبق رسوم افراد بختیاری، این ازدواج را بیشتر مرسوم کنند و به این جمله که عقد پسرعمو – دختر عمو را در آسمان ها بسته اند اعتماد کنند؟ به راستی کدامیک بهتر است؟

طبیعتا داشتن دیدگاه سیاه و سفید در هیچ موردی درست نیست. اینکه ما مطلقا یک چیز را سیاه ببینیم و آن را کاملا بد بدانیم یا یک چیز را کاملا خوب و بدون عیب بدانیم، می تواند منجر به دیدگاه متعصبانه و به دور از منطق در ما شود.

مانند دیگر موارد، ازدواج فامیلی نیز مزایا و معایب مخصوص به خود را دارد و اگر با مزیت ها و معایب آن آشنا باشیم و آگاهانه رفتار کنیم می توانیم به درستی در اینباره تصمیم گیری کنیم.

مزایای ازدواج فامیلی

• تناسب میان خانواده ها

یکی از مهمترین مزایای ازدواج فامیلی تناسب میان خانواده ها است. تناسب در فرهنگ، رسومات خانوادگی و احتمالا تناسب در طبقه اجتماعی می تواند یکی از مزیت های ازدواج فامیلی باشد که این امر می تواند مشکلات ناشی از تفاوت فرهنگی را به حداقل برساند. در نتیجه این تناسب نیز، ثبات زناشویی بین زوجین بیشتر خواهد بود.

• شناخت

زمانی که دو فرد غریبه تصمیم به ازدواج با یکدیگر می گیرند، نیازمند مدت زمان زیادی هستند تا بتوانند به شناخت مطلوبی نسبت به هم و خانواده های یکدیگر پیدا کنند. در ازدواج با افراد غریبه گاهی پی بردن به سابقه خانوادگی فرد که ممکن است بر زندگی آینده زوجین تاثیر داشته باشد دشوار است، اما در ازدواج فامیلی چنین مشکلی وجود ندارد و خانواده ها یکدیگر را به خوبی می شناسند.

• انتقال ارزش های فرهنگی خانواده ها

این مسئله برای خانواده هایی مزیت حساب می شود که اهمیت زیادی به انتقال ارزش های خانوادگی به نسل های بعدشان می دهند. ازدواج فامیلی می تواند سبب محقق شدن این فرایند، یعنی انتقال و حفظ ارزش های خانوادگی به نسل های بعد شود. همچنین برخی معتقدند که ازدواج فامیلی می تواند سبب شود که اموال و دارایی ها، درون خانواده حفظ شود و به نسل های بعد انتقال یابد.

• مذاکرات و گفت و گوی راحت تر و توافق بیشتر

گفت و گو در مورد میزان مهریه، جهیزیه، هزینه های عروسی و غیره از جمله مواردی هستند که در جلسات خواستگاری به آن ها پرداخته می شود.

این اتفاق بسیار شایع است که به دلیل تفاوت در رسومات و عرف خانوادگی و فرهنگی، به توافق رسیدن سر این مسائل بسیار دشوار باشد و حتی سبب ایجاد اختلاف و دلخوری هایی شود. ولی در ازدواج فامیلی توافق بر سر این مسائل بسیار راحت تر اتفاق می افتد و خانواده ها حرف همدیگر را بهتر می فهمند و سریع تر و با چالش کمتری به توافق می رسند و همین امر می تواند باعث پیشگیری از بروز بسیاری از مشکلات شود.

معایب ازدواج فامیلی

• ایجاد بیماری های ژنتیکی در فرزندان

یکی از مهمترین معایب ازدواج فامیلی، ایجاد بیماری های ژنتیکی در فرزندان است و هرچقدر این نسبت خویشاوندی نزدیک تر باشد احتمال بروز بیماری های ژنتیکی بیشتر است. در واقع همین موضوع است که باعث شده است برخی از ایالت ها این ازدواج را به طور کلی منع و غیر قانونی اعلام کنند.

وجود نقایص و اختلالات مادرزادی در این نوع از ازدواج بیشتر از دیگر ازدواج ها است و حتی اگر این نقایص ژنتیکی در فرزندان بروز پیدا نکنند در نسل های بعد احتمال بروز معلولیت وجود دارد.

• دخالت و نقش بیشتر خانواده ها در زندگی زوجین

در این نوع ازدواج ها، دخالت خانواده ها در روند زندگی زوجین بیشتر است و می توان گفت که خانواده ها نقش پررنگ تری را ایفا می کنند. گاهی این دخالت ها از خانواده های دو طرف گسترده تر و فراتر می شود و حتی به کل اعضای فامیل کشیده می شود و همین امر می تواند سبب درماندگی زوجین شود.

منبع : نکاتی که باید در مورد ازدواج فامیلی بدانید